ارزیابی روابط بین گونه ای و تنوع ژنتیکی جمعیت گونه های پسته وحشی با استفاده از نشانگر مولکولی rapd

اصلاح نژاد بر پایه اصول ژنتیکی یکی از بهترین دستاورد¬ها در علم گیاهی در قرن اخیر به شمار می¬رود. امروزه تعیین تنوع ژنتیکی در ژرم¬پلاسم گیاهی با شناسایی مولکولی به منظور حفاظت تنوعات جدید گیاهی و بهره¬برداری از این منابع در بهبود گیاهان از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. در این مطالعه بسته به مناطق و گونه های در دسترس از جمعیت پسته استفاده شد. که شامل جمعیت هایی بود که از مناطق پراکنش پسته وحشی جمع آوری گردید. جهت ارزیابی روابط بین گونه ¬ای و بررسی تنوع ژنتیکی 5 گونه وحشی پسته از نشانگر مولکولی rapd، استفاده شد. استخراج dna از برگ های جوان و با استفاده از کیت vivantis (version 2.2, gf-pt-050, malaysia) صورت گرفت. پس از آن ازمیان 30 آغازگر بر اساس میران تشکیل باند ،چند شکلی و تکرارپذیری باند ها 17 آغازگر انتخاب شد. و بر اساس ایجاد پلی¬مورفیسم و تکرارپذیری باند ،17 آغازگر توانست 149باند تکرار پذیر قابل ردیابی که 97 در صد آنها (باند 146) در میان ژنوتیپ ها پلی مورفیسم بود را تولید نماید ، بیشترین تعداد قطعه تکثیر شده 22 عدد و مربوط به پرایمرهای ptz20 و کمترین آن 3 عدد و مربوط به آغازگرهای opm22 بود. مطالعه الگوهای باندی میزان پلی¬مورفیسم را حداکثر 100 درصد و حداقل 87 درصد را در بین آغازگرها نشان داد. نتایج نجزیه کلاستر افراد بین 5 جمعیت گونه¬های وحشی پسته در فاصله 52/0 به سه گروه اصلی تقسیم گردید گروه اوّل شامل افراد جمعیت گونه وحشی pistacia.eurycarpa می باشد. گروه دوم شامل افراد جمعیت pistacia. khenjuk و pistacia veraمی باشد. گروه سوم نیز شامل افراد جمعیت گونه-های وحشی pistacia.atlantica و pistacia mutica می باشد. الگوی کلی توزیع تنوع مولکولی درون جنس pistacia نشان داد، واریانس بین و داخل گونه های وحشی در حدود 97% می باشد، به عبارت دیگر افراد گونه های متعلق به بخش های مختلف جغرافیائی قادر به ایجاد تنوعات مفید در بین افراد خواهند بودند. همچنین مشاهده شد که واریانس داخل افراد گونه ها بسیار معنی دار بود. بطورکلی نتایج حاصل از این مطالعه، گروه بندی افراد گونه های وحشی پسته تحت بررسی را براساس منشاء جغرافیائی یا دودمان نشان می دهد.کاربرد نشانگر rapd ثابت نمود که، ابزار مناسبی جهت شناسائی تفاوت های ژنتیکی بین افراد در جمعیت پسته وحشی می باشد